‌യതി സുഖമുള്ള സ്മൃതി
ഒ​രു കാ​ല​ത്തു മേ​യ് മാ​സ​പ്പു​ല​രി മു​ത​ൽ എ​ല്ലാ വ​ഴി​ക​ളും മ​ഞ്ച​ന​ക്കു​റൈ എ​ന്ന കൊ​ച്ചു ഗ്രാ​മ​ത്തി​ലേ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. ഊ​ട്ടി​യി​ലെ കൊ​ടും ത​ണു​പ്പി​ന്‍റെ ആ​ല​സ്യ​ത്തി​ൽ ക​യ​റ്റം ക​യ​റി, ‌‌‌പൈ​ൻ, യൂ​ക്കാ​ലി മ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ വെ​ട്ടു​റോ​ഡു​വ​ഴി ചെ​ല്ലു​ന്ന​ത് ഫേ​ൺ​ഹി​ൽ ആ​ശ്ര​മ​ത്തി​ലേ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. അ​തെ, 1923ൽ ​ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​വി​ന്‍റെ പ്രി​യ ശി​ഷ്യ​ൻ ന​ട​രാ​ജ ഗു​രു ആ ​മ​ല​മു​ക​ളി​ൽ സ്ഥാ​പി​ച്ച നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​കു​ല​ത്തി​ലേ​ക്ക്! ന​ട​രാ​ജ ഗു​രു​വി​ന്‍റെ സ​മാ​ധി​ക്കു ശേ​ഷം ശി​ഷ്യ​നും പി​ൻ​ഗാ​മി​യു​മാ​യ ഗു​രു നി​ത്യ​ചൈ​ത​ന്യ യ​തി​ക്കാ​യി​രു​ന്നു അ​തി​ന്‍റെ ചു​മ​ത​ല. പ്ര​കൃ​തി​യെ​യും മ​നു​ഷ്യ​രെ​യും ജീ​വ​ജാ​ല​ങ്ങ​ളെ​യും ഒ​രു​പോ​ലെ സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന ഗു​രു. മേ​യ് ദി​ന​ത്തി​ന്‍റെയും ​വ​സ​ന്തോ​ത്സ​വ​ത്തി​ന്‍റെ​യും അ​ട​യാ​ള​മാ​യി വ​ർ​ഷം തോ​റും ഫേ​ൺ​ഹി​ൽ ആ​ശ്ര​മ​ത്തി​ൽ വി​പു​ല​മാ​യ പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. മേ​യ് ഫെ​സ്റ്റി​വ​ൽ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ മേ​യ് മാ​സം മു​ഴു​വ​നും നീ​ളൂ​ന്ന സെ​മി​നാ​റു​ക​ളും സി​മ്പോ​സി​യ​ങ്ങ​ളും ക​ലാ​സ​ന്ധ്യ​ക​ളും സാ​ഹി​ത്യ സ​മ്മേ​ള​ന​ങ്ങ​ളും​കൊ​ണ്ട് ആ​ഘോ​ഷ​മു​ഖ​രി​ത​മാ​യ അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു ഫേ​ൺ​ഹി​ൽ ആ​ശ്ര​മ​ത്തി​ൽ.

വി​ദേ​ശി​ക​ൾ പോ​ലും പ​ല രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നാ​യി ഈ ​ആ​ഘോ​ഷ​ത്തി​ൽ പ​ങ്കു​ചേ​രാ​ൻ ആ ​സ​മ​യ​ത്ത് ഇ​വി​ടെ എ​ത്താ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​തോ​ടെ ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ദ​ർ​ശ​ന​ത്തോ​ടൊ​പ്പം ഈ ​ആ​ശ്ര​മ​വും ലോ​ക പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യി. അ​ങ്ങ​നെ ശാ​ന്ത​സു​ന്ദ​ര​മാ​യ ആ ​കു​ന്നി​ൻ മു​ക​ളി​ലെ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യ ഫേ​ൺ​ഹി​ൽ ആ​ശ്ര​മ​വും ഗു​രു​ നി​ത്യ​ചൈ​ത​ന്യ യ​തി​യും ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ജ​ന​ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ചി​ര​പ്ര​തി​ഷ്ഠ നേ​ടി.​ആ മ​ഹ​ദ് വ്യ​ക്തി​യോ​ടൊ​പ്പം ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കാ​ൻ കി​ട്ടി​യ അ​വ​സ​ര​ത്തി​ലെ ഒ​രു അ​നു​ഭ​വം സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങ​ട്ടെ!

ഒ​ന്നും ക​രു​തി​വ​യ്ക്കേ​ണ്ട

ആ​ത്മീ​യ​ത​യു​ടെ പേ​രും പ​റ​ഞ്ഞ് അ​ത്യാ​ഡം​ബ​ര​ങ്ങ​ളും അ​മി​ത സു​ഖ​സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ക​ഴി​യു​ന്ന ആ​ശ്ര​മ​വാ​സി​ക​ളെ ഇ​ന്നു പ​ലേ​ട​ത്തും കാ​ണാം. എ​ന്നാ​ൽ, ഇ​തി​ൽ​നി​ന്നെ​ല്ലാം തി​ക​ച്ചും വ്യ​ത്യ​സ്ത​നാ​യി​രു​ന്നു ഗു​രു നി​ത്യ​ചൈ​ത​ന്യ യ​തി. എ​ല്ലാം ത്യ​ജി​ച്ച വ്യ​ക്തി​യാ​ണ് സ​ന്യാ​സി എ​ന്ന പൂ​ർ​ണ​ബോ​ധ്യ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടാ​കാം ഗു​രു ഒ​രു കാ​ര്യവും ആ​രോ​ടും ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടാ​റി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. യ​ഥാ​ർ​ഥ സ​ന്യാ​സി​ക്ക് ഒ​ന്നും ക​രു​തി വ​യ്‌​ക്കേ​ണ്ട ആ​വ​ശ്യ​മി​ല്ലെ​ന്നും അ​തു താ​നേ വ​ന്നു​ചേ​ർ​ന്നു കൊ​ള്ളു​മെ​ന്നു​മാ​ണ് ഗു​രു പ​ല​പ്പോ​ഴും പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ഒ​രു ന​ല്ല ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം ഇ​പ്പോ​ൾ ഒാ​ർ​മ​യി​ൽ വ​രു​ന്നു. സാ​ധാ​ര​ണ​യാ​യി ഞാ​ൻ ഗു​രു​കു​ല​ത്തി​ലെ​ത്തു​മ്പോ​ൾ ഗു​രു എ​ഴു​തി​യ പ​ല ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി​ക​ൾ എ​നി​ക്കു വാ​യി​ക്കാ​ൻ ത​രു​മാ​യി​രു​ന്നു. സം​ശ​യ​മു​ള്ള ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചെ​റു​വി​വ​ര​ണ​വും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു ത​രു​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, വാ​യി​ക്കു​മെ​ങ്കി​ലും അ​തേ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ എ​ന്‍റെ സൃ​ഷ്ടി​ക​ളാ​ക്കി പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ഞാ​ൻ ഒ​രി​ക്ക​ലും ശ്ര​മി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല.

പ​തി​വു പോ​ലെ ഒ​രു ദി​വ​സം ഗു​രു​കു​ല​ത്തി​ൽ എ​ത്തി ഗു​രു​വു​മാ​യി സം​സാ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​മ്പോ​ൾ അ​ടു​ത്ത മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്ത് ഗു​രു എ​ഴു​തി​യ കു​റെ​യ​ധി​കം പേ​ജു​ക​ളു​ള്ള കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി ഇ​രി​ക്കു​ന്ന​ത് ക​ണ്ടു. എ​ടു​ത്തു നോ​ക്കാ​ൻ ഗു​രു എ​ന്നോ​ടു നി​ർ​ദേ​ശി​ച്ചു. ഞാ​ൻ അ​തെ​ടു​ത്തു മൊ​ത്ത​ത്തി​ൽ ഒ​ന്നു മ​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി. കു​റ​ച്ചു സ​മ​യം കൊ​ണ്ടൊ​ന്നും വാ​യി​ച്ചു തീ​ർ​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത ഒ​രു വ​ലി​യ പു​സ്ത​ക​ത്തി​നു​ള്ള കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി​ക​ൾ ആ​യി​രു​ന്നു അ​വ. അ​തി​നാ​ൽ ഗു​രു അ​തി​ന്‍റെ ഉ​ള്ള​ട​ക്ക​വും അ​തി​ലെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളും എ​ന്നോ​ടു വി​വ​രി​ച്ചു. അ​തു പു​സ്ത​ക​മാക്കാ​നു​ള്ള ത​യാ​റെ​ടു​പ്പി​ലാ​ണെ​ന്ന് ഗു​രു സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ പ​റ​ഞ്ഞു. ഗു​രു​വി​ന്‍റെ വ​ലി​യ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ൾ മി​ക്ക​തും അ​ച്ച​ടി​ക്കു​ന്ന​ത് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ ഡി​കെ ബു​ക്സ് എ​ന്ന സ്ഥാ​പ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. താ​മ​സി​ക്കാ​തെ​ത​ന്നെ അ​തു പു​സ്ത​ക​മാ​യി കാ​ണാ​മ​ല്ലോ എ​ന്ന പ്ര​തീ​ക്ഷ​യോ​ടെ​യാ​ണ് ഞാ​ൻ അ​വി​ടെ​നി​ന്നു മ​ട​ങ്ങി​യ​തും.

ബെ​സ്റ്റ് സെ​ല്ല​ർ വ​ന്ന വി​ധം

കു​റെ ദി​വ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞു ഞാ​ൻ വീ​ണ്ടും അ​വി​ടെ എ​ത്തി. അ​പ്പോ​ഴും ആ ​കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി​ക​ൾ അ​വി​ടെ​ത്ത​ന്നെ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു. ഇ​തു പ്രി​ന്‍റിം​ഗി​നു കൊ​ടു​ത്തി​ല്ലേ​യെ​ന്ന് ഞാ​ൻ ചോ​ദി​ച്ചു. ഇ​തി​ന്‍റെ ഒ​രു കോ​പ്പി അ​വ​ർ​ക്ക് അ​യ​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തു, ഒ​രു ചെ​റി​യ തു​ക അ​ഡ്വാ​ൻ​സും കൊ​ടു​ത്തു. അ​തി​ന്‍റെ ഒ​രു പ്രൂ​ഫും അ​വ​ർ അ​യ​ച്ചു​ത​ന്നു. പി​ന്നെ എ​ന്താ​ണ് പ്ര​ശ്ന​മെ​ന്നു ഞാ​ൻ ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ഒ​രു വ​ലി​യ തു​ക​യാ​ണ് അ​വ​ർ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തെ​ന്നു ഗു​രു പ​റ​ഞ്ഞു. അ​ത് എ​ത്ര വ​രു​മെ​ന്നു ഞാ​ൻ അ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു. ഇ​നി 48,000 രൂ​പ കൂ​ടി കൊ​ടു​ത്താ​ലേ പു​സ്ത​കം അ​ച്ച​ടി​ച്ചു കി​ട്ടു​ക​യു​ള്ളൂ- എ​ന്‍റെ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള ചോ​ദ്യ​ത്തി​ന് ഉ​ത്ത​ര​മാ​യി ഗു​രു പ​റ​ഞ്ഞു. ഞാ​നും ആ​കെ ധ​ർ​മ​സ​ങ്ക​ട​ത്തി​ലാ​യി! അ​ക്കാ​ല​ത്ത് അ​ത്ര​യും വ​ലി​യ ഒ​രു തു​ക സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്കു​ക എ​നി​ക്കും അ​സാ​ധ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് അ​ല്പം ഭീ​മ​മാ​യ തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

പി​ന്നെ​യും പ​ല​ത​വ​ണ ചെ​ന്നു പ​ല കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി​ക​ളും കാ​ണു​ക​യും വാ​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്‌​തെ​ങ്കി​ലും മ​റ്റേ​പു​സ്ത​കം റെ​ഡി​യാ​യി​ല്ല എ​ന്നെ​നി​ക്കു മ​ന​സി​ലാ​യി. ഏ​താ​ണ്ട് ഒ​ന്ന​ര മാ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞു വീ​ണ്ടും ചെ​ല്ലു​മ്പോ​ൾ ഗു​രു വ​ലി​യ സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ ആ ​പു​സ്ത​കം അ​ച്ച​ടി​ച്ചു കി​ട്ടി​യ കാ​ര്യം പ​റ​ഞ്ഞു. സ്വ​ന്തം കൈ​യൊ​പ്പി​ട്ട് ഒ​രു കോ​പ്പി എ​നി​ക്കു​ത​ന്നു. പൈ​സ എ​ങ്ങ​നെ കി​ട്ടി​യെ​ന്നു ഞാ​ൻ ചോ​ദി​ച്ചു. ഗു​രു ഭ​ക്ത​നാ​യ ഒ​രു വി​ദേ​ശ വ്യ​വ​സാ​യി ബി​സി​ന​സ് ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യി ഇ​ട​യ്ക്കി​ടെ കോ​യ​മ്പ​ത്തൂ​രി​ൽ വ​രാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​വി​ടെ​യെ​ത്തി​യാ​ൽ ഫേ​ൺ​ഹി​ല്ലി​ൽ വ​ന്നു ഗു​രു​വി​നെ ക​ണ്ടി​ട്ടേ അ​യാ​ൾ പോ​കാ​റു​ള്ളൂ. എ​ന്നെ​പ്പോ​ലെ അ​ദ്ദേ​ഹ​വും ഒ​ന്നു ര​ണ്ടു ത​വ​ണ അ​വി​ടെ വ​ന്ന​പ്പോ​ഴും ഈ ​കൈ​യെ​ഴു​ത്തു പ്ര​തി​യെ​പ്പ​റ്റി സം​ഭാ​ഷ​ണ​മു​ണ്ടാ​യി. എ​ന്നാ​ൽ, സാ​മ്പ​ത്തി​ക പ്ര​ശ്ന​മൊ​ന്നും ഗു​രു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു പ​റ​ഞ്ഞി​ല്ല. വീ​ണ്ടും ഒ​രു മാ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞ് അ​യാ​ൾ വ​ന്ന​പ്പോ​ഴും അ​തു പു​സ്ത​ക​മാ​യി​ല്ലെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു. എ​ന്താ​ണ് ത​ട​സ​മെ​ന്നും അ​യാ​ൾ അ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു. കൂ​ടു​ത​ൽ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ച്ച​പ്പോ​ൾ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ അ​യാ​ളോ​ടു പ​റ​യേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. അ​യാ​ൾ അ​ധി​ക​മൊ​ന്നും പ​റ​യാ​തെ തി​രി​ച്ചു​പോ​യി. ഒ​രാ​ഴ്ച തി​ക​യും മു​മ്പ് ഗു​രു​വി​നു ര​ജി​സ്റ്റേ​ർ​ഡാ​യി ഒ​രു ക​ത്തു​വ​ന്നു. "ഗു​രു ആ ​പു​സ്ത​കം ഉ​ട​നെ​ത​ന്നെ പ്രി​ന്‍റ് ചെ​യ്യി​ക്ക​ണം. അ​തി​നു​ള്ള തു​ക ഇ​തോ​ടൊ​പ്പം ഡി​ഡി ആ​യി അ​യ​യ്ക്കു​ന്നു' എ​ന്ന ക​ത്തും 50,000 രൂ​പ​യു​ടെ ഡി​ഡി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ബ​സ്റ്റ് സെ​ല്ല​ർ പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ ഇ​ടം​പി​ടി​ച്ച ഗു​രു​വി​ന്‍റെ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​ന്നു പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ​ത്. യ​ഥാ​ർ​ഥ സ​ന്യാ​സി​ക്ക് ഒ​ന്നും ക​രു​തി വ​യ്‌​ക്കേ​ണ്ട ആ​വ​ശ്യ​മി​ല്ലെ​ന്നും അ​തു താ​നേ വ​ന്നു ചേ​രു​മെ​ന്നും ഗു​രു പ​റ​ഞ്ഞ​തി​ന്‍റെ പൊ​രു​ൾ നേ​രി​ട്ട​റി​ഞ്ഞ സ​മ​യം​കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ

ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ആ​ദ​ർ​ശ​ങ്ങ​ൾ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കാ​നാ​യി സ്ഥാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​കു​ല​ത്തി​ന്‍റെ ത​ല​വ​നും അ​ദ്വൈ​ത വേ​ദാ​ന്ത​ത്തി​ന്‍റെ​യും ഭാ​ര​തീ​യ ത​ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ​യും പ്ര​മു​ഖ​വ​ക്താ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം. ഭൗ​തി​കം, ആ​ധ്യാ​ത്മി​കം, സാ​മൂ​ഹി​കം, സാ​ന്പ​ത്തി​കം, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം, ആ​രോ​ഗ്യ​ശാ​സ്ത്രം, സം​ഗീ​തം, സാ​ഹി​ത്യം, ചി​ത്ര​ക​ല, വാ​സ്തു​ശി​ല്പം തു​ട​ങ്ങി നി​ര​വ​ധി വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം പ​ഠി​ക്കു​ക​യും പ​ഠി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ത്മീ​യ​ത​യി​ലും ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ലും അ​ഗാ​ധ​മാ​യ അ​റി​വു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആ​ത്മീ​യാ​ചാ​ര്യ​നും ത​ത്വ​ചി​ന്ത​ക​നു​മാ​യി​രു​ന്നു ഗു​രു യ​തി. ത​ത്വ​ശാ​സ്ത്രം, മ​നഃ​ശാ​ത്രം, സൗ​ന്ദ​ര്യ​ശാ​സ്ത്രം, സാ​മൂ​ഹി​കാ​ചാ​ര​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ നൂ​റ്റി​യി​രു​പ​തും ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ൽ എ​ൺ​പ​തും പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം ര​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. "ന​ളി​നി എ​ന്ന കാ​വ്യ​ശി​ല്പ​ത്തി​നു'''' കേ​ര​ള സാ​ഹി​ത്യ അ​ക്കാ​ദ​മി പു​ര​സ്കാ​ര​വും ല​ഭി​ച്ചു.

സം​ഭ​വ ബ​ഹു​ല ജീ​വി​തം


പ​ത്ത​നം​തി​ട്ട ജി​ല്ല​യി​ലെ കോ​ന്നി വ​ക​യാ​റി​നു സ​മീ​പ​മു​ള്ള മു​റി​ഞ്ഞ​ക​ല്ലി​ല്‍ താ​ഴ​ത്തേ​രി​ല്‍ ത​റ​വാ​ട്ടി​ല്‍ ക​വി​യും അ​ധ്യാ​പ​ക​നു​മാ​യി​രു​ന്ന പ​ന്ത​ളം രാ​ഘ​വ​പ്പ​ണി​ക്ക​രു​ടെ​യും വാ​മാ​ക്ഷി​യ​മ്മ​യു​ടെ​യും മ​ക​നാ​യി 1924 ന​വം​ബ​ര്‍ 2നാ​ണ് യ​തി​യു​ടെ ജ​ന​നം. ജ​യ​ച​ന്ദ്ര​പ്പ​ണി​ക്ക​ർ എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ലെ പേ​ര്. സ്‌​കൂ​ൾ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ത്തി​ന് ശേ​ഷം കു​റേ​ക്കാ​ലം പ്ര​വാ​സി​യാ​യി പ​ല സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും ചു​റ്റി​ത്തി​രി​ഞ്ഞു. തു​ട​ർ​ന്ന്, വീ​ട്ടി​ൽ​നി​ന്ന് ഇ​റ​ങ്ങി​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ഏ​താ​ണ്ട് എ​ട്ടു വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം ബു​ദ്ധ​മ​തം, ജൈ​ന​മ​തം, സൂ​ഫി​സം എ​ന്നി​വ പ​ഠി​ക്കു​ക​യും മ​ഹാ​ത്മാ​ഗാ​ന്ധി, ര​മ​ണ മ​ഹ​ർ​ഷി തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​രെ ക​ണ്ടു​മു​ട്ടു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഈ ​കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം വേ​ദാ​ന്തം, സാം​ഖ്യം, യോ​ഗ​വി​ദ്യ, മീ​മാം​സ, പു​രാ​ണ​ങ്ങ​ൾ, സാ​ഹി​ത്യം എ​ന്നി​വ പ​ഠി​ച്ചു. 1949ല്‍ ​തി​രു​വ​ണ്ണാ​മ​ല ര​മ​ണാ​ശ്ര​മ​ത്തി​ല്‍ വ​ച്ച് സ​ന്ന്യാ​സം സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. ആ ​പ്ര​വാ​സ​ജീ​വി​തം ക​ഴി​ഞ്ഞു മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തി​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​ലു​വ​യി​ലെ യൂ​ണി​യ​ൻ ക്രി​സ്ത്യ​ൻ കോ​ള​ജി​ൽ ചേ​ർ​ന്നു പ​ഠി​ച്ചു. അ​തി​നു ശേ​ഷം 1952ൽ ​തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം യൂ​ണി​വേ​ഴ്‌​സി​റ്റി കോ​ള​ജി​ൽ​നി​ന്നു ഫി​ലോ​സ​ഫി ബി​രു​ദാ​ന​ന്ത​ര ബി​രു​ദം നേ​ടി. കൊ​ല്ലം ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ കോ​ള​ജി​ലും മ​ദ്രാ​സ് വി​വേ​കാ​ന​ന്ദ കോ​ള​ജി​ലും അ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി. കു​റെ​ക്കാ​ലം ദി​ല്ലി​യി​ലെ ഇ​ന്‍​സ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ട് ഓ​ഫ് സൈ​ക്കി​ക് ആ​ന്‍​ഡ് സ്പി​രി​ച്ച്വ​ല്‍ ഇ​ന്‍​സ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടി​ന്‍റെ ഡ​യ​റ​ക്ട​റാ​യും ഗു​രു നി​ത്യ​ചൈ​ത​ന്യ യ​തി ജോ​ലി​നോ​ക്കി.

ആ​ശ്ര​മ​ത്തി​ലേ​ക്ക്

അ​മേ​രി​ക്ക, ഓ​സ്‌​ട്രേ​ലി​യ, യൂ​റോ​പ്പ് എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലും ഒ​ട്ടു മി​ക്ക ഏ​ഷ്യ​ന്‍ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലും പ​ര്യ​ട​നം ന​ട​ത്തി നി​ര​വ​ധി പാ​ശ്ചാ​ത്യ സ​ര്‍​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​ക​ളി​ല്‍ വി​സി​റ്റിം​ഗ് പ്ര​ഫ​സ​റാ​യും സേ​വ​ന​മ​നു​ഷ്ഠി​ച്ചു. ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​വി​ന്‍റെ ദ​ർ​ശ​നം ലോ​കം മു​ഴു​വ​ൻ എ​ത്തി​ക്കാ​ൻ പ​രി​ശ്ര​മി​ച്ച് ഗു​രു​കു​ലാ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ള്‍ സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ന്‍ മു​ന്‍​കൈ​യെ​ടു​ത്തു. 1978ഓ​ടെ വി​ദേ​ശ യൂ​ണി​വേ​ഴ്‌​സി​റ്റി​ക​ളി​ലെ അ​ധ്യാ​പ​നം അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ച് ഊ​ട്ടി​യി​ൽ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി. തു​ട​ർ​ന്ന് പു​സ്ത​ക ര​ച​ന​യി​ലും ആ​ശ്ര​മ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലും മു​ഴു​കി.

സ​ന്യാ​സി എ​ന്ന​തി​ലു​പ​രി വാ​ഗ്മി, മ​നഃ​ശാ​സ്ത്ര വി​ദ​ഗ്ധ​ന്‍, ത​ത്വ​ചി​ന്ത​ക​ന്‍, എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ എ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ർ​ക്ക് തൊ​ട്ട​റി‍​യാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞ മ​നു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം. സ​ന്യാ​സി ആ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ശാ​സ്ത്രീ​യ​മാ​യി തെ​ളി​യി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​ത്ത ഒ​രു കാ​ര്യ​ത്തി​ലും അ​ദ്ദേ​ഹം വി​ശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു മ​റ്റൊ​രു പ്ര​ത്യേ​ക​ത. യു​ദ്ധ​വും വെ​ടി​ക്കോ​പ്പു​ക​ളു​മി​ല്ലാ​തെ, രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു ത​മ്മി​ൽ വേ​ലി​ക​ളും അ​തി​ർ​വ​ര​മ്പു​ക​ളു​മി​ല്ലാ​ത്ത ‘ഏ​ക​ലോ​കം’ എ​ന്ന ആ​ശ​യ​ത്തി​ന്‍റെ വ​ക്താ​വാ​യി​രു​ന്നു ന​ട​രാ​ജ​ഗു​രു.

ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ഭാ​ഷ​യി​ൽ അ​ഗാ​ധ​പാ​ണ്ഡി​ത്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ക​ടു​ക​ട്ടി​യാ​യ പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളെ വ​ള​രെ ല​ളി​ത​മാ​യി ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ​ത്തി​ക്കാ​നും യ​തി​ക്ക് അ​നാ​യാ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞു​വെ​ന്ന​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കൂ​ടു​ത​ൽ ജ​ന​കീ​യ​നാ​ക്കി. സം​ശ​യ​നി​വാ​ര​ണ​ത്തി​നാ​യി എ​ത്തു​ന്ന​വ​ർ, മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ, സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ, ഭ​ക്ത​ർ എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ ആ​ളൊ​ഴി​ഞ്ഞ സ​മ​യ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു അ​വി​ടെ. 1999 മേ​യ് 14ന് ​ഊ​ട്ടി ഫേ​ൺ​ഹി​ൽ ആ​ശ്ര​മ​ത്തി​ൽ ആ ​ധ​ന്യ​പു​രു​ഷ​ൻ മ​ഹാ​സ​മാ​ധി​യാ​യി. ഫേ​ൺ​ഹി​ല്ലി​ലെ ഗു​രു​സ​മാ​ധി​യി​ൽ മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ നി​ത്യ​ധ്യാ​ന മ​ണ്ഡ​പം ഒാ​ർ​മ​യാ​യി നി​ല​കൊ​ള്ളു​ന്നു. മദ​മാ​ത്സ​ര്യ​ങ്ങ​ളും വ​ർ​ഗ​വി​ദ്വേ​ഷ​ങ്ങ​ളും ക​ളം നി​റ​ഞ്ഞാ​ടു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് യ​തി​യു​ടെ അ​ഭാ​വം ന​മു​ക്ക് അ​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഈ ​ന​വം​ബ​ർ ര​ണ്ടി​ന് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ജ​ന്മ​ശ​താ​ബ്ദി. ആ ​മ​ഹ​ദ്‌ വ്യ​ക്തി​ത്വ​ത്തി​ന് ആ​ദ​ര​വി​ന്‍റെ ഒാ​ർ​മ​പ്പൂ​ക്ക​ൾ.

ദ​ത്ത​ന്‍റെ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ

നി​ത്യ ചൈ​ത​ന്യ യ​തി​യു​ടെ അ​ടു​ത്ത സു​ഹൃ​ത്തും സ​ഹ​ചാ​രി​യും. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ അ​പൂ​ർ​വ​മാ​യ നി​ര​വ​ധി ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ പ​ക​ർ​ത്താ​ൻ ഭാ​ഗ്യം ല​ഭി​ച്ച ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫ​ർ. ആ​ല​പ്പു​ഴ മു​തു​കു​ളം സ്വ​ദേ​ശി ദ​ത്ത​ൻ പു​ന​ലൂ​ർ. മാ​വേ​ലി​ക്ക​ര രാ​ജാ​ര​വി​വ​ർ​മ കോ​ള​ജ് ഓ​ഫ് ഫൈ​ൻ ആ​ർ​ട്സി​ൽ​നി​ന്നു സ്കോ​ള​ർ​ഷി​പ്പോ​ടെ ബി​രു​ദ​വും ഫോ​ട്ടോ​ല​ക്സ് ഇ​ൻ​സ്റ്റിറ്റ്യൂ​ട്ടി​ൽ​നി​ന്നു ഫോ​ട്ടോ​ഗ്ര​ഫി സ​ർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് കോ​ഴ്‌​സും പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യാ​ണ് പ്ര​ഫ​ഷ​ണ​ൽ ജീ​വി​ത​ത്തി​നു തു​ട​ക്ക​മി​ട്ട​ത്.

ക​ഴി​ഞ്ഞ 50 വ​ർ​ഷ​മാ​യി ഊ​ട്ടി​യി​ലെ കൂ​നൂ​രി​ൽ സ്ഥി​ര​താ​മ​സ​മാ​ക്കി ഫോ​ട്ടോ​ഗ്ര​ഫി രം​ഗ​ത്തു പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ക​യാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം. കേ​ര​ള​ത്തി​ന് അ​ക​ത്തും പു​റ​ത്തു​മാ​യി 32 ഫോ​ട്ടോ പ്ര​ദ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ൾ. ലോ​ക​ത്തെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ഫോ​ട്ടോ സ്റ്റോ​ക്ക് ഏ​ജ​ൻ​സി ആ​യ അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലെ ഗറ്റി ഇ​മേ​ജ​സി​ന്‍റെ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫ​ർ. തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​യി 12 വ​ർ​ഷം നീ​ല​ഗി​രി ഫോ​ട്ടോ-​വീ​ഡി​യോ അ​സോ​സി​യേ​ഷ​ന്‍റെ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ്. ഇ​രു​പ​ത്തി​യൊ​ന്നു വ​ർ​ഷം ഗു​രു നി​ത്യ​ചൈ​ത​ന്യ​യ​തി​യു​മാ​യി അ​ടു​ത്ത് ഇ​ട​പ​ഴ​കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു. യ​തി​യു​ടെ ജീ​വി​ത മു​ഹൂ​ർ​ത്ത​ങ്ങ​ൾ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ക്കി "നി​ത്യ​ദ​ർ​ശ​നം' എ​ന്ന പേ​രി​ൽ ഒ​രു പു​സ്ത​ക​വും ദ​ത്ത​ൻ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. ഫോ​ട്ടോ​ഗ്ര​ഫി​ക്കൊ​പ്പം മു​ഖ്യ​ധാ​രാ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളി​ലെ എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ കൂ​ടി​യാ​ണ് ദ​ത്ത​ൻ പു​ന​ലൂ​ർ.

ദ​ത്ത​ൻ പു​ന​ലൂ​ർ